DOĞUMA HAZIRLIĞIN PSİKOLOJİK SÜREÇLERİ
Yazar Neşe KARABEKİR - 8/1/2016
Doğuma hazırlıkta fiziksel ve zihinsel hazırlıklarla beraber en önemli hazırlanma psikolojik hazırlıktır. Hatta bazen gebenin psikolojisi tüm fiziksel ve zihinsel hazırlığı bile olumsuz anlamda etkileyebilir. O yüzden psikolojik hazırlık çok önemlidir.
Bazıları doğuma hazırlığın gebelik esnasında ve hatta doğuma yakın olmasını savunur. Fakat asıl hazırlık gebelikten bile önce başlamalıdır. Hatta bazı çalışmalar özellikle orgazmik doğumlar için genç kızlık döneminde kegel egzersizlerinin başlanmasını önerir. Bu yaşlarda genç bir kızın kötü, negatif ve olumsuz doğum hikayelerini duymaması veya şahit olmaması iyi olur. Psikolojik hazırlığın ise gebelikten önce başlaması önemlidir. Gebelik ve doğum şekli;
- Doğum sonrası depresyonu
- Anne-bebek bağını ve ilk güven ilişkisini
- Çocukluk ve ergenlik dönemini
- Yetişkinlikteki davranış ve duygusal süreçleri
- Kişilik yapısını
- Hayatla ve olaylarla baş etme şeklini
- Tüm ilişkilerimizi
- İnsanlığın yaşama şeklini
- Tüm insanlık tarihini ETKİLER. Bu nedenlerle de çok önemlidir.
Şimdi aşağıda kısaca maddeler halinde doğum için psikolojik hazırlıkları bulacaksınız. Bazıları sadece gebe için bazıları hem gebe hem de baba adayı için:
- Anne baba olmayı , ebeveyn olmayı isteme psikolojisi ve zamanı: Anne baba olma motivasyonu kişinin çevresine, yaşına bağlı olmadan içsel bir istekle oluşmalıdır. Kendi dışındaki faktörler zorlayıcı ve içselleştirilmemiş olmamalıdır.
- Gebenin ve baba adayının kendi doğumlarını bilmeleri: özellikle gebenin kendi doğumu direk olarak vücut kayıtlarında yer alan tek doğum olduğu için gebelik esnasında kendi doğumuyla ilgili varsa travmaların çözülmesi gereklidir
- Gebenin anne, anneanne, teyze, abla ve hatta daha eski kuşaklardan özellikle de ailedeki kadın jenerasyonundan gelen doğumla ilgili eski travmatik hikayelerin üzerinde çalışması önemlidir.
- Gebe özellikle annesi ile ilişkilerini yeniden sorgular. Bu nedenle bu ilişkinin güven temeline dayanması sağlanmalıdır. Eski kalıntılar, söylenmemiş sözler, içeri atılan duygular temizlenmelidir.
- Gebe ve eşinin ilişkisi: çift olarak, kadın ve erkek olarak birbirlerine olan sevgi, saygı ve aşkını içerir. Cinselliğin kalitesi önemlidir
- Kadın kendi vücudu, cinselliği, cinsel organları ile uyum içinde olmalıdır.
- Doğum ve doğum sonrası ile ilgili varsa kaygıları korku haline dönüşmeden ifade edilmelidir.
- Hayatı ve rollerinin değişeceği gerçeğine alışmasının sağlanması önemlidir.
- Doğumla ilgili tercihlerine, hayat felsefesine bakmalı ve yolculuğunun hedefini yeniden düzenlemelidir.
- Konsantrasyonunda onu engelleyecek tüm kalıntıları, ağırlıkları üzerinden atmalıdır.
- Kendini tanıma süreci tüm hayatı boyunca devam edecek de olsa gebelik bu tanımanın biraz daha netleştirme zamanıdır.
- Çocuğundan beklentileri ( cinsiyeti dahil olmak üzere) biraz daha netleştirmeli, kabullenme özelliğini arttırmalıdı
- Daha önce yaşanan kürtaj, düşük vs var ise ieteğe bağlı dahi olsa üstünden çalışılmalı, tutulmayan yaslar tutulmalı, yapılmayan vedalaşmalar tamamlanmalıdır
- Gebelik esnasında düzeni bozan her şey stres verebilir. Psikolojik iniş çıkışlar normaldir ama fazlalaştığında ve derinleştiğinde destek alınmalıdır.
- Bu dönemde aileden birinin kaybı veya hastalığı en önemli travmalardan biridir. Gebenin içine atmamasına çalışılmalıdır
- Babaların psikolojik hazırlığı kültürümüzde çok önemsenmese de gebenin de psikolojisini etkilediği bilinmektedir.
- Baba psikolojik olarak gebeye güven vermek , destek olmak ve mutlaka doğumda kararlara katılma konusunda kendini geliştirmelidir.
Tüm bu hazırlıklar gebelikten önce olacağı gibi gebelik esnasına da yayılabilir. Güçlü olmaya çalışan anne adayı daha farklı olarak bebek ve odası ile ilgili pratik hazırlıklara girişip bu temel psikolojik süreçleri erteleyebilir, içine atabilir veya bakmaktan korktuğu için yok sayabilir. Bu nedenle geçici görünen her türlü sorun için bile en destek alınacak zaman gebelik zamanıdır. Bu konuda alınacak desteğin ise özellikle gebelik ve doğum alanlarında hem fizyolojik hem de psikolojik anlamda bilgisi ve yetkisi olan uzmanlardan alınması gereklidir.